Cách chọn mua máy tính xách tay Latop

Dù bạn là người sử dụng máy tính ở trình độ nào đi nữa thì trên thị trường cũng có một laptop thích hợp cho bạn. Bài viết này sẽ đề cập đến sự khác biệt giữa 3 dòng laptop, những nhà sản xuất hàng đầu, tính năng và thành phần cần tìm kiếm khi mua máy và chi phí nâng cấp, giúp bạn đưa ra quyết định chính xác nhất.

Máy tính xách tay có sức mạnh tương đương với máy để bàn, trong khi cho phép người dùng mang theo nó bên người trong các cuộc hành trình. Với trọng lượng ngày càng nhẹ, pin sử dụng được lâu hơn và sự bổ sung công nghệ không dây tích hợp, laptop ngày nay dang đưa công nghệ điện toán di động lên một tầm cao mới.

Các nhà sản xuất máy tính xách tay chia sản phẩm của họ thành 3 dòng chính: Loại thay thế máy để bàn (Desktop Replacement), dòng xu thế chủ đạo (mainstream) và loại cực gọn nhẹ (ultraportable). Ngoài ra còn một vài dòng máy nhỏ khác như máy tính bảng và máy tính xách tay mini.

Laptop thay máy để bàn (DR)

Thị phần của các hãng trên thế giới 1. Dell: 26,5% 2. HP Compaq: 20% 3. Toshiba: 12,3% 4. IBM: 9,0% 5. Apple 5,1% 6. Sony: 4,8% 7. Gateway: 3,4% 8. Fujitsu/Fuji: 1,1% 9. Acer: 1,1% 10. eMachines: 0,8% Những hãng khác: 16%

Giá: Từ 1.500 USD đến 3.000 USD cho máy cao cấp; từ 1.000 đến 1.200 USD cho máy thông dụng.

Trọng lượng: 3,2 - 4,5 kg.

Màn hình: Từ 15 - 17 inch, có thể là màn hình rộng, với độ phân giải XGA, SXGA, hoặc UXGA resolution.

Bàn phím: Kích cỡ tiêu chuẩn, có key pitch (khoảng cách từ tâm một phím tới phím kế tiếp) 19 mm, travel (khoảng cách giữa 2 phím) 3 mm.

Bộ vi xử lý: Phổ biến là loại có tốc độ 3.0 GHz, với CPU của máy để bàn truyền thống hoặc loại đã được sửa đổi cho máy xách tay. Cả hai đều có khuynh hướng tỏa nhiệt nhiều hơn so với chíp của máy xách tay, đòi hỏi nhiều khoảng trống để thông gió và đặt quạt làm mát. Một số máy của dòng này dùng CPU đặc chế cho máy tính xách tay, như Intel Pentium M, có tốc độ xung thấp nhưng năng lực xử lý cao, có chế độ tiết kiệm điện gắn trong để kéo dài tuổi thọ pin. Hãng AMD  đưa ra loại CPU 64 bit duy nhất thường được sử dụng trong máy DR.

Ổ cứng: Từ 30GB - 80GB, tùy từng loại máy. Các máy tính Media Center thường đòi hỏi dung lượng ổ cứng lớn hơn để lưu trữ các file multimedia (đa phương tiện).

Card đồ hoạ: Thông thường là card đồ họa tiêu chuẩn ATI hoặc nVidia có chất lượng trung bình. Giới chơi game hoặc multimedia có khuynh hướng chọn loại card hàng đầu như ATI Mobility Radeon 9700 hoặc nVidia GeForce FX Go 5700.

Pin: Từ 2 - 6 giờ, tùy thuộc bộ vi xử lý. Dung lượng pin không quan trọng lắm với máy DR vì chúng thường được cắm vào ổ điện và ít khi di chuyển.

Chuẩn không dây: Các chuẩn tích hợp 802.11b, 802.11g, hoặc 802.11a/g. 802.11g và 802.11a/g cho tốc độ kết nối cao nhất.

Cổng USB: Ít nhất là có 2 cổng và càng nhiều cổng càng tốt.

Cổng FireWire: Có thể có 1 cổng. Điểm giao tiếp này rất hữu dụng với một số máy ảnh và hầu hết máy quay video kỹ thuật số.

Khe cắm card Media: Hiện diện ngày càng nhiều trên máy tính xách tay, đặc biệt là khe cắm thẻ Security Digital (SD).

Ổ đĩa quang: Dòng máy DR thường đi kèm ổ DVD/CD-RW combo. Ổ đọc và ghi DVD cũng có nhưng thường làm bạn tốn thêm 100 USD. Nếu bạn thực sự muốn trang bị chức năng này cho máy tính của mình thì nên chọn đầu ghi multiburner, xử lý được cả định dạng DVD+R và DVD-R.

Loa: Các mẫu cao cấp có thể có 2 loa và thậm chí có cả một loa siêu trầm (subwoofer).

Dòng máy DR có trọng lượng lớn nhất trong các loại laptop. Loại được người dùng ưa chuộng thường có trọng lượng từ 3,2 kg tới 4,5 kg, được chia làm 2 khuynh hướng: cao cấp và thông dụng.

Loại máy DR cao cấp thường có giá từ 1.500 USD tới 3.000 USD. Chúng thường đi kèm các linh kiện cấu hình cao như bộ vi xử lý tốc độ cao, thường là 3 GHz, và đồ họa ấn tượng, màn hình từ 15 - 17 inch, một số loại còn có cả màn hình rộng. Loại máy này cực kỳ thích hợp cho xây dựng và xem các chương trình đa phương tiện. Nếu bạn yêu thích trò chơi điện tử, nhiếp ảnh hay biên tập video và không ưu tiên lắm cho khả năng cơ động, loại máy DR cao cấp là sự lựa chọn thích hợp của bạn.

Nếu bạn không muốn phung phí 3.000 USD và không cần làm gì nhiều hơn ngoài chỉnh sửa ảnh đơn giản, lướt web và email, một máy DR thông dụng với giá từ 1.000 tới 1.200 USD là đủ.

Dòng máy chủ đạo (mainstream)

Giá: Từ 1.200 - 2.500 USD.

Trọng lượng: 1,8 - 3,2 kg.

Màn hình: 14 -15 inch, với độ phân giải XGA hoặc SXGA+.

Bàn phím: Kích thước lớn, với key pitch 19 mm và travel 3 mm.

Bộ vi xử lý: Một chíp Intel, AMD hoặc Pentium M dành cho máy xách tay có tốc độ từ 1.8 - 2.8GHz.

Ổ cứng: 40 - 60GB.

Card đồ hoạ: Card đồ họa ATI hoặc nVidia loại trung bình khá.

Pin: Từ 3 - 6 giờ, tuỳ thuộc vào công nghệ tiết kiệm điện năng của bộ vi xử lý.

Chuẩn không dây: Các chuẩn tích hợp 802.11b, 802.11g, hoặc 802.11a/g. Loại "g" và "a/g" có tốc độ kết nối cao nhất.

Cổng USB: Từ 2 chiếc trở lên.

Cổng FireWire: Không phải loại tiêu chuẩn nhưng cũng hữu ích, đặc biệt là để sử dụng máy camcorder kỹ thuật số.

Khe cắm Media Card: Ngày càng thông dụng hơn trên máy tính xách tay, đặc biệt là khe cắm thẻ SD.

Ổ đĩa quang: Thường là ổ combo DVD/CD-RW trong. Tuy vậy, bạn cũng có thể chọn mua ổ DVD-R, DVD+R, hoặc ổ đa định dạng DVD5RW. 

Dòng máy này thích hợp với những người phải thường xuyên đi công tác. Nó đạt sự cân bằng giữa gọn nhẹ và sức mạnh. Được trang bị những bộ vi xử lý tiết kiệm điện năng như Pentium M và pin  có dung lượng cao, trung bình khoảng 5 giờ hoạt động, máy mainstreams vận hành rất tốt. Khả năng kết nối không dây cũng rất quan trọng. Thường thì chuẩn 802.11b là một lựa chọn sẵn có, trong khi chuẩn 802.11g đang ngày một trở nên phổ biến.

Dòng siêu gọn nhẹ (Ultraportable)

Giá: Từ 1.500 - 2.800 USD.

Trọng lượng: 1 - 1,8 kg.

Màn hình: 12,1 inches,với độ phân giải XGA.

Bàn phím: key pitch từ 17 - 18.5 mm hoặc loại kích cỡ thông thường có key pitch 19 mm và travel 3 mm.

Bộ vi xử lý: Intel Pentium M, Transmeta Efficeon hoặc Crusoe.

Ổ cứng: 1,8 - 2,5 inch, dung lượng từ 20 - 40 GB.

Card đồ hoạ: Tích hợp trên chipset.

Pin: Có kích thước nhỏ để giảm trọng lượng chung, có thời gian sử dụng khoảng 2 giờ. Pin bổ sung sẽ kéo dài thời gian sử dụng lên 4 giờ.

Chuẩn không dây: Chuẩn tích hợp 802.11b, 802.11g, hoặc 802.11a/g; "g" và "a/g" có tốc độ cao nhất.

Cổng USB: 1 hoặc 2.

Cổng FireWire: Không phải loại tiêu chuẩn nhưng khá hữu ích, đặc biệt là cho máy quay phim kỹ thuật số.

Khe cắm thẻ Media: Đang ngày càng trở nên phổ biến hơn, đặc biệt là khe cắm card SD.

Ổ đĩa quang: Tiêu chuẩn chung là ổ đĩa ngoài, chẳng hạn như ổ combo DVD/CD-RW. Một số model nặng hơn có ổ đĩa gắn trong. Bạn cũng có thể lựa chọn ổ DVD-R, DVD+R, hay ổ đa định dạng DVD5RW. 

Ultraportable là dòng máy tính xách tay đầy đủ tính năng có kiểu dáng đẹp nhất, mỏng nhất trên thị trường. Với trọng lượng từ 1 - 1,8 kg và giá khá đắt, từ 1.500 - 2.800 USD, loại máy này thích hợp với các nhà điều hành doanh nghiệp thường phải đi lại nhiều, cần kiểm tra email liên tục, lướt web và đọc tài liệu chứ ít khi phải tạo ra nội dung trên máy.

Nhờ những tiến bộ trong việc chế tạo các loại CPU tiêu thụ ít điện năng và ổ cứng nhỏ với dung lượng lớn, nhiều nhà kinh doanh đặt sự tin cậy vào dòng máy gọn nhẹ này để thực hiện các công việc khi đang ở trên đường đi. Chúng thường có màn hình 12 inch, và mặc dù một số model có bàn phím nhỏ hơn tiêu chuẩn, bạn vẫn có thể tìm được những mẫu mã có bàn phím kích cỡ thông thường.

Máy tính xách tay mini và máy tính bảng chiếm ít thị phần nhất. Máy mini thông dụng nhất tại châu Âu và châu Á. Chúng có trọng lượng dưới 900 gram, với màn hình 10 inch và bàn phím thu gọn. Dòng máy này thích hợp nhất nếu bạn chỉ sử dụng để đọc tài liệu và soạn email ngắn.

Máy tính bảng chia làm 2 loại: convertible và slate. Loại convertible phổ biến hơn, trông giống với máy mainstream nhưng có màn hình xoay được, cho phép bạn viết lên đó với cây bút stylus và phần mềm Microsoft Windows XP Tablet PC Edition. Loại slate, thông dụng trong các ngành như bệnh viện và kinh doanh bất động sản, chỉ gồm một màn hình và một CPU gắn trong và một bàn phím rời.

II.  Khi bạn đã quyết định về chủng loại máy tính xách tay, bạn vẫn cần chọn bộ vi xử lý, công nghệ không dây, ổ đĩa quang và dung lượng ổ cứng thích hợp với nhu cầu của bạn. Dưới đây là những lưu ý tổng quát về các thành phần quan trọng nhất.

Kích thước và trọng lượng

: Laptop có nhiều kích thước và hình dáng. Trọng lượng máy từ 1 đến 4,5 kg, trọng lượng tổng cộng (cả các phụ kiện bổ sung như nắn dòng và ổ đĩa ngoài) thường cao hơn từ 230 - 450 gram.

Màn hình: Có rất nhiều lựa chọn. Các màn hình thường rộng từ 10 - 17 inch (theo đường chéo) và có tới 6 độ phân giải khác nhau. Những màn hình rộng, kích thước 15 – 17 inch đang trở nên phổ biến với người tiêu dùng vì chúng tương thích với độ phân giải của phim DVD. Màn hình 15 inch đang nhanh chóng thế chỗ của màn hình 14 inch, trở thành xu thế chủ đạo trên thị trường.

Độ phân giải màn hình là một nhân tố quan trọng khác. Độ phân giải càng cao, hình ảnh càng sắc nét. Những màn hình nhỏ (12,1 inch) thường sử dụng độ phân giải XGA (1.024 x 768 pixel). Những màn hình lớn hơn (15 hoặc 16 inch) sử dụng độ phân giải (SXGA+ (1.400 x 1.050 pixel) và một số ít sử dụng độ phân giải UXGA (1.600 x 1.200 pixel). Các loại màn hình rộng thường dùng WXGA (1.440 x 900 pixel) hoặc WUXGA (1.920 x 1.200 pixel).

Tốc độ bộ vi xử lý: Máy tính xách tay thường được trang bị các bộ vi xử lý AMD, Intel hoặc Transmeta, nhưng không phải tất cả bộ vi xử lý đều được thiết kế cho laptop. Intel sản xuất rất nhiều loại chíp dành cho máy xách tay, loại vi xử lý cao cấp nhất là mẫu Pentium M mới ra mắt được 1 năm nay. Dù tốc độ xung nhịp (clock speed) nói chung có vẻ chậm, từ 1,4 - 1,7 GHz, nhưng những CPU Pentium M mạnh nhất có năng lực tính toán tương đương với máy để bàn, từ 2,6 - 3,0 GHz, nhờ thiết kế riêng cho môi trường di động.

Loại chíp Pentium M chia làm 2 dòng: điện thế thấp (LV) và điện thế cực thấp (ULV). Khi kết hợp Pentium M với bộ chipset Intel và một module không dây, ta có công nghệ Centrino. Khoảng giữa năm nay, một bản nâng cấp của Pentium M (mã hiệu Dothan) sẽ tăng dung lượng cache L2 lên 2MB, gấp đôi so với hiện nay.

Bộ vi xử lý “xưa” hơn, Mobile Intel Pentium III Processor-M, hiện vẫn còn trên thị trường. Mặc dù được thiết kế đặc biệt cho máy tính xách tay, nó chỉ tương đương với thế hệ Pentium III của máy tính để bàn. PIII-M có tốc độ từ 800 MHz tới 1,33 GHz nhưng khả năng xử lý không thể sánh bằng Pentium M có cùng tốc độ xung nhịp.

AMD, đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Intel, có bộ vi xử lý nhanh nhất dành cho máy tính xách tay, Mobile AMD Athlon 64. Loại chip này thậm chí sẽ thể hiện năng lực tính toán vượt trội hơn nữa khi phiên bản 64 bit của Windows và các ứng dụng 64 bit khác được tung ra thị trường. Những loại chip 32 bit khác của AMD dành cho laptop cũng khá phổ biến trên thị trường, bao gồm Mobile AMD Athlon XP-M và loại cũ hơn, không còn được sản xuất nữa là Mobile AMD Athlon 4.

Một nhà sản xuất nhỏ, Transmeta, gần đây giới thiệu chip Efficeon CPU, được thiết kế nhằm tăng cường tối đa hiệu suất của máy tính xách tay.

III. Ổ cứng: Có dung lượng từ 20 - 80 GB. Hầu hết người dùng thấy rằng 40 GB đã là quá đủ. Dòng máy phổ thông đa số sử dụng ổ cứng có tốc độ từ 4.200 - 5.400 rpm (vòng/phút)...

..trong khi dòng thay thế máy để bàn thường có tốc độ 7,200 rpm và loại dùng cho máy cực gọn có tốc độ 4,200 rpm. Tốc độ quay của ổ cứng càng cao, hiệu năng càng tốt.

Ổ đĩa quang: Ngày nay, ổ đĩa CD-ROM hầu như đã trở thành một tiêu chuẩn trong máy tính xách tay. Tuy nhiên, chỉ cần thêm chút tiền nữa là bạn có thể nâng cấp lên ổ DVD-ROM. Ổ combo DVD/CD-RW đọc được đĩa DVD và đọc, ghi đĩa CD. Ổ DVD-RW chỉ làm máy tăng giá thêm từ 200 – 300 USD nhưng lại cho phép bạn đọc và ghi DVD. Nếu bạn thực sự muốn laptop của mình có tính năng cao cấp này, hãy tìm mua một model đa định dạng, cho phép xử lý cả DVD-R và DVD+R.

Bàn phím: Bàn phím laptop cần tạo ra sự thoải mái như bàn phím máy để bàn mà bạn quen sử dụng. Ở máy để bàn, bàn phím có key pitch (khoảng cách giữa tâm 2 phím) là 19 mm và travel (quãng đường di chuyển của một phím khi bị nhấn) là 3 mm. Một bàn phím laptop tốt cần có những chỉ số tương đương.

Lý tưởng nhất là, một bàn phím phải có 8 phím điều khiển con trỏ (4 phím mũi tên, cùng các phím PageUp, Page Down, Home, và End) hơn là 4 phím có chức năng kép. Thêm vào đó, phím cách cần được định tâm dưới phím B. Thiết bị trỏ: Bạn có thể chọn một que trỏ (pointing stick), một tấm cảm ứng (touch pad ), hoặc cả hai.

Kết nối/chuẩn không dây: Ngày nay, mọi máy tính xách tay đều được tích hợp mạng Ethenet và modem. Một số có ăng ten không dây Ethernet gắn trong. Chuẩn không dây nhanh nhất hiện nay là 802.11g, với tốc độ tối đa trên lý thuyết đạt 54 Mb/giây. Tốc độ thực tế là 22 Mb/giây. Chuẩn này cũng tương thích với một chuẩn cũ hơn nhưng vẫn còn phổ biến tại rất nhiều điểm truy cập hotspot là 802.11b, với tốc độ tối đa trên lý thuyết là 11 Mb/giây và tốc độ thực tế 6 Mb/giây. Một chuẩn khác là 802.11a có tốc độ tương đương với 802.11g nhưng không tương tích với 802.11b.

Bluetooth. Công nghệ vô tuyến sử dụng sóng ngắn này cho phép laptop của bạn liên lạc với PDA, điện thoại di động, một số loại máy in và thậm chí với cả một số bảng điều khiển ô tô đời mới. Bluetooth thịnh hành ở châu Âu và đang dần cải thiện vị trí ở Bắc Mỹ. Nhiều người tin rằng kiểu kết nối này sẽ thay thế cổng hồng ngoại.

Các loại cổng: Tất cả các máy tính xách tay mới đều có cổng USB 2.0 để kết nối với các thành phần như thẻ nhớ, chuột, máy in, ổ đĩa ngoài và máy chơi nhạc. Một laptop điển hình có 2 cổng, mặc dù lý tưởng nhất là có 3 hoặc 4 cổng, sẽ rất tiện lợi nếu có một cổng ở mặt trước máy tính. Thêm vào đó, những model máy hướng tới người dùng có thể có cổng FireWire (IEEE 1394). Giá trị của loại cổng này bị lu mờ bởi loại cổng USB 2.0 có cùng tốc độ, tuy nhiên, lợi thế thấy rõ của nó là tất cả các máy quay phim kỹ thuật số đều dùng FireWire.

Máy tính xách tay cũng có một số loại cổng “lạc hậu” khác như parallel, serial, và PS/2, cho phép bạn kết nối với các phụ kiện đời cũ hơn. Những cổng này đang dần biến mất, nhường chỗ cho cổng USB.

Khe cắm PC Card hoặc ExpressCard: Nhờ ngày càng nhiều tính năng gắn trong được bổ sung cho laptop, nhu cầu về khe cắm thẻ PC Card (thường được dùng cho modem và card mạng) ngày càng ít đi, nhiều laptop chỉ còn 1 khe cắm. Cuối năm nay, một hệ thống card nhỏ hơn nhưng có tốc độ cao hơn là ExpressCard sẽ được tung ra thị trường, được gắn với bus PCI Express sắp ra đời. Có khả năng, nhiều nhà sản xuất laptop sẽ cung cấp khe cắm cho cả hai loại thẻ hơn là chuyển ngay sang ExpressCard.

Khe cắm thẻ nhớ: Máy tính xách tay loại dành cho người tiêu dùng có thể có 1 khe cắm để đọc thẻ media kỹ thuật số của máy ảnh hoặc máy chơi nhạc MP3. Tất cả máy xách tay của Sony đều có khe đọc thẻ Memory Stick, định dạng riêng của hãng. Các hãng khác ngày càng nghiêng hơn về Secure Digital, định dạng đang lấn át CompactFlash để chiếm lấy vị trí thẻ media flash thông dụng nhất.

Pin: Thời gian sử dụng pin phụ thuộc vào năng suất laptop và kích thước pin. Tiêu chuẩn quan trọng nhất là wat/giờ (whr). Công suất pin thường vào khoảng 20 – 100 whr, ở loại thông dụng là 50 whr.

Hầu như các loại máy xách tay hiện nay đều sử dụng pin lithium ion, thay cho pin nickel. Chúng có kích thước tương đương với pin AA. Bạn nên lưu ý rằng pin sạc sẽ xuống cấp dần pin vĩnh cửu: chúng chỉ hoạt động tốt trong 300 - 500 lần sạc điện. Vì vậy, sau 2 năm, thời gian sử dụng của laptop không còn dùng được lâu khi nó mới.

Hệ điều hành: Những mẫu laptop loại rẻ thường đi cùng hệ điều hành Windows XP Home Edition, trong khi hầu hết các doanh nghiệp đòi hỏi Windows XP Professional Edition vì nó có bổ sung các tính năng làm việc qua mạng và bảo mật. Người dùng bình thường cũng có thể sử dụng Win XP Pro tuy nó làm máy tăng giá thêm từ 75 – 100 USD. Một số doanh nghiệp vẫn dùng Windows 2000 do tin tưởng ở độ ổn định của nó.

Các phụ kiện: Bạn có thể tham khảo loạt bài 10 phụ kiện cho máy tính xách tay để tìm hiểu về những thiết bị lắp ngoài quan trọng như thiết bị mở rộng cổng giao tiếp hoặc trạm nối.